15 jun Het nieuwe pensioenstelsel: de hoofdlijnen

Het nieuwe pensioenstelsel is een feit. Ook de Eerste Kamer is akkoord met het hervormen van het een na beste pensioenstelsel ter wereld. Hiermee gaat een van de grootste financiële operaties van start, met gevolgen voor miljoenen Nederlanders. Hoewel veel details nog uitgewerkt moeten worden, zetten we alvast de hoofdlijnen voor je uit. 

Het Nederlandse pensioenstelsel bestaat uit drie zogenaamde pijlers. De eerste pijler is de basis en wordt verzorgd door de overheid met de AOW-uitkering. De tweede pijler bestaat uit pensioen dat je kunt opbouwen via jouw werkgever. Vaak heeft de werkgever zich aangesloten bij een pensioenfonds dat de opbouw regelt. Binnen de derde pijler kun je zelf een aanvullend pensioen opbouwen. De hervorming van het pensioenstelsel richt zich voornamelijk op de tweede pijler.

Individuele pensioenopbouw in plaats van collectief
In het huidige stelsel legt iedereen dezelfde premie in voor de gezamenlijke pensioenpot van het pensioenfonds. In het nieuwe stelsel wordt de collectieve pot vervangen door individuele potjes. Het voordeel hiervan is dat je kunt beleggen op de manier die op dat moment bij je levensfase past. Zo kun je op jongere leeftijd doorgaans risicovoller beleggen dan wanneer je pensioenleeftijd al in zicht is. Je hebt immers langer de tijd om eventuele tegenvallers op te vangen.

Geen toezegging meer over hoogte pensioenuitkering
Het streven van pensioenfondsen is om een pensioen aan te bieden van 70% van het gemiddelde loon. Met de komst van het nieuwe stelsel verdwijnt deze toezegging. De inhoud van jouw individuele pensioenpot op het moment van pensionering bepaalt voor een groot deel het maandelijkse pensioenbedrag.

Grotere schommelingen pensioenuitkering
Pensioenfondsen moeten door de eerder genoemde toezegging van 70% grote buffers aanhouden. Dit zorgt voor kleine schommelingen in de pensioenuitkering. Nu de toezegging wordt losgelaten, is het pensioenstelsel gevoeliger voor de beleggingsprestaties. Slechtere beleggingsjaren kunnen eerder een negatief effect hebben op het uit te keren pensioen.

Dit hoeft echter niet direct tot problemen te leiden. Het resultaat van goede beleggingsjaren zie je ook direct terug. Nu is dat nu vaak niet het geval, omdat de buffer weer vergroot moet worden om tegenvallers op te vangen. Dit maakte dat je pensioenuitkering de afgelopen jaren niet altijd omhoog ging. Daarnaast maken pensioenfondsen 6 à 7 procent rendement op langer termijn. Een mindere periode wordt over het algemeen weer gecompenseerd, al kan dit enkele jaren duren.

Mogelijk pensioengat voor 35 tot 60-jarigen
De verwachting is dat het nieuwe pensioenstelsel uiteindelijk meer pensioen oplevert. Voor mensen die niet heel jong en niet heel oud zijn kan dat nu nog anders liggen. Omdat er wordt overgestapt op individuele potjes, kunnen zij niet meer profiteren van de collectieve inleg. Euro’s die je als jongere inlegt, zijn doorgaans meer waard omdat er langer mee belegd kan worden. De groep 35 tot 60-jarigen slaan deze fase in het nieuwe pensioenstelsel over, waardoor zij hier niet van profiteren. Hierdoor kan er een pensioengat ontstaan. Het is goed hier rekening mee te houden.

Twee typen pensioenuitkeringen
Pensioenfondsen kunnen bij de transitie overstappen op twee verschillende premieregelingen. Het pensioenfonds kiest uiteindelijke de regeling, hier heb jij geen inspraak in. Bij de solidaire premieregeling worden de risico’s collectief gedeeld, is er sprake van een solidairiteitsreserve en is het pensioenresultaat stabieler. Bij de flexibele regeling worden er geen risico’s met elkaar gedeeld. Je kunt dus zelf kiezen hoeveel risico je wilt lopen. Daarnaast kun je ook kiezen voor een vaste of variabele uitkering. Zekerheid heeft een prijs. Een vaste uitkering is vaak lager dan een variabele.

In principe zou het nieuwe pensioenstelsel al op 1 juli 2023 kunnen ingaan. Maar het verdelen van de collectieve pensioenpot in kleine potjes kost tijd. Daarom krijgen pensioenfondsen tot 1 januari 2028 de tijd om dit te regelen. Benieuwd wat de pensioenveranderingen voor jou betekenen? Wij zoeken dit graag voor je uit.